ئانالىزچىلار: «خىتاي شەرقىي تۈركىستاننى تۇتۇپ تۇرۇش ئۈچۈن ‹تېررورلۇققا قارشى تەشۋىقات› نى بازارغا سېلىۋاتىدۇ»

Radio Free Asia | 2024.12.31

ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشىنىڭ تەتقىقاتچىسى، دوكتور ھېنرىك شاجىۋسكى (Henryk Szadziewski) سوئالىمىزغا جاۋاب بېرىپ مۇنداق دېدى:

«2017-يىلدىن باشلاپ، بىر قىسىم چەت ئەل ھۆكۈمەتلىرى ۋە پارلامېنتلىرى خىتاينىڭ ئۇيغۇر رايونىدا يولغا قويغان قاتتىق باستۇرۇش سىياسىتىنى ئىرقىي قىرغىنچىلىق دەپ ئاتىدى. بەزى كۆزەتكۈچىلەر ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەت دەپ ئاتىدى. ئۇنداقتا نېمە ئۈچۈن خىتاينىڭ ئۇيغۇر رايونىدا ھەر خىل شەكىلدىكى تېررورلۇققا قارشى تۇرۇش تەشۋىقاتى ۋە «تەلىم-تەربىيە» پائالىيەتلىرىنى ئېلىپ بېرىشقا ئېھتىياج بولىدۇ. ھەمدە بۇلارنىڭ سىياسىتى مۇۋەپپەقىيەت قازانغان پەيتتە، بۇنى زادى نېمىشقا ئېلىپ بارىدۇ؟ خىتاي كوممۇنىستىك پارتىيەسىگە ئاساسلانغاندا، رايوننىڭ ئىقتىسادىي گۈللىنىپ، ئىجتىمائىي مۇقىملىقى كاپالەتكە ئىگە بولغان ئىدى. بۇنداق ئەھۋالدا، نېمە ئۈچۈن خىتاي ھۆكۈمىتى تېررورلۇققا قارشى تۇرۇش تەشۋىقاتى ئېلىپ بارىدۇ؟ مېنىڭچە، بۇ ئۇيغۇر رايونىدا كونتروللۇقنى ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن ئېلىپ بېرىلىۋاتقان تەدبىرلىرى بىلەن مۇناسىۋەتلىك. ھاكىممۇتلەق ۋە دىكتاتور ھۆكۈمەتنىڭ كونتروللۇقنى ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن ۋە باستۇرۇش سىياسەتلىرىنى ئاقلاش ئۈچۈن ئۆز خەلقىگە داۋاملىق تېررورلۇق تۇيغۇسى ۋە تەھدىت تۇيغۇسىنى داۋام قىلدۇرۇش ئېھتىياجى تۇيۇۋاتىدۇ».

ماقالىنى تولۇق ئوقۇڭ: https://www.rfa.org/uyghur/xewerler/xitay-sherqiy-turkistan-terrorluq-12302024170028.html