ئېرىن گلاسماننىڭ كوممۇنىست خىتاينىڭ مىللەتلەر سىياسىتىدىكى بىيۇروكراتلىق سىستېما ھەققىدىكى دوكلاتى دىققەت قوزغىدى

2024.11.04 | Radio Free Asia

ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشىنىڭ تەتقىقاتچىسى، دوكتور ھېنرىك شاجىۋسكى (Henryk Szadziewski) دوكتور ئېرىن گلاسماننىڭ بۇ دوكلاتىدا ئوتتۇرىغا قويۇلغان پىكىرلەر ھەققىدە مۇنۇلارنى ئوتتۇرىغا قويۇپ ئۆتتى:

«ئومۇمەن قىلىپ ئېيتقاندا، مەن دوكتور ئېرىن گلاسماننىڭ بۇ دوكلاتىدا ئوتتۇرىغا قويغان پىكىرلىرىگە قوشۇلىمەن. ئۇ دوكلاتىدا خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ ئۇيغۇرلارغا قارىتا ئېلىپ بېرىۋاتقان قاتتىق باستۇرۇشىنىڭ بەزى ھەقىقەتلىرىنى كەڭ دائىرىدىن تىلغا ئالغان. ئۇ خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارنى باستۇرۇشىغا مۇناسىۋەتلىك سەۋەبلەر ئىچىدە، مەدەنىيەت ۋە ئىقتىسادىي ئامىللارنىڭ مەۋجۇتلۇقىنى كۆرسىتىپ ئۆتكەن. ئۇ يەنە بۇ خىل ئەھۋال ۋە سەۋەبلەرنىڭ ئىچىدە بىيۇروكراتلىق تەرەپنىڭمۇ ئالاھىدە ئورۇن تۇتقانلىقىنى تىلغا ئالغان. مېنىڭمۇ بۇ مەسىلىگە قارىتا كۆز قاراشلىرىم ئاساسەن ئوخشاش. بىز خىتاي ئېلىپ بېرىۋاتقان باستۇرۇشنىڭ پەقەت مەلۇم تەرەپلىرىگىلا ئەھمىيەت بېرىشتىن ساقلىنىشىمىز كېرەك. بۇ كەڭ دائىرىلىك بىر مەسىلە. دوكتور ئېرىن گلاسمان بۇ يەردە خىتايدىكى سىياسىي مۇھىت ئېغىرلاشقان ۋاقىتلاردا مىللەتلەر ئىشلىرى كومىتېتىدىن ئىبارەت بۇ بىيۇروكرات سىستېمىنىڭ رادىكال مىللەتلەرلەر سىياسىتىنى ئەمەلىيلەشتۈرۈش ئۈچۈن قاتتىق بېسىمغا دۇچ كەلگەنلىكىنى كۆرسىتىپ بەرگەن. مەيلى خىتايدىكى ‹ئوڭچىلارغا قارشى تۇرۇش ھەرىكىتى› بولسۇن ياكى؟ ‹چوڭ سەكرەپ ئىلگىرىلەش ھەرىكىتى› بولسۇن ۋە ياكى خىتاي تارىخىدىكى باشقا ئېغىر ئىدېئولوگىيەلىك پىكىرلەر يۇقىرى پەللىگە چىققان مەزگىلدە بولسۇن، بىيۇروكراتلار ۋە بىيۇروكراتلىق سىستېما بۇ سىياسىي مۇھىتنىڭ ئېغىر تەسىرىگە ئۇچرىغان، شۇنداقلا بۇنىڭغا تاقابىل تۇرالمىغان» .

ماقالىنى تولۇق ئوقۇڭ: https://www.rfa.org/uyghur/xewerler/xitayning-milletler-siyasiti-11012024175349.html