DeepSeek نى چەكلەش بويىچە قانۇن لايىھەسىنىڭ تونۇشتۇرۇلۇشى ئامېرىكا-خىتاي مۇناسىۋىتىگە قانداق تەسىر كۆرسىتىدۇ؟
Radio Free Asia | 2025.02.14
ئۇيغۇر كىشىلىك ھوقۇق قۇرۇلۇشى تەتقىقات ئىشخانىسىنىڭ مۇدىرى ھېنرىك شاجىۋىسكى بۇ ھەقتە رادىيومىزنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلىپ، مۇنداق دېدى:
«مېنىڭچە، كىشىنى ئەندىشىلەندۈرىدىغىنى شۇكى، DeepSeek سۈنئىي ئەقىل ئەپى قوللانغۇچىلارنىڭ سانلىق مەلۇماتلىرىنى ئىگىلەپ، ئاندىن ئۇنى خىتاي كۆچمە خەۋەرلىشىش شىركىتى بىلەن ئورتاقلىشالايدۇ. ئۇ دۆلەت ئىگىدارچىلىقىدىكى شىركەت بولۇپ، ئامېرىكادا چەكلەنگەن. ناھايىتى روشەنكى، بۇ دۆلەت خەۋپسىزلىك مەسىلىسى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. ھازىر باشقا دۆلەتلەر Deep Seek نى چەكلىدى ۋە چەكلەۋاتىدۇ. بولۇپمۇ كورېيە، ئىتالىيە ۋە ئاۋسترالىيە قاتارلىق دۆلەتلەردە ئۇنى ھۆكۈمەت ئۈسكۈنىلىرىدە ئىشلىتىشنى چەكلىدى. شۇڭا مېنىڭچە، بۇ يەردە نەزەردە تۇتۇلغان مۇھىم مەسىلە، دۆلەت خەۋپسىزلىك مەسىلىسىدۇر».
ھېنرىك شاجىۋىسكى بۇ ھەقتە توختىلىپ مۇنداق دەيدۇ: «مەلۇم بولغىنىدەك، ھازىر ئامېرىكا بىلەن خىتاي ئوتتۇرىسىدا سودا ئۇرۇشى بولۇۋاتىدۇ. بۇ سودا ئۇرۇشىنىڭ بىر تەرىپى ئەلۋەتتە تېخنىكا. بىز TikTok نىڭ سانلىق مەلۇماتنى قانداق باشقۇرىدىغانلىقىغا بولغان ئەندىشىدىن ئۇنىڭ قانداق نىشانلانغانلىقىنى كۆردۇق. شۇڭا مېنىڭچە تېخنىكا ئامېرىكانىڭ خىتاي بىلەن رىقابەتلىشىدىغان بىر ساھەسى بولۇشى ئېنىق. خىتاي ھەر ۋاقىتتىكىدەك بۇ مەسىلىدە تېخنىكىنى سىياسىيلاشتۇرماسلىق كېرەكلىكىنى ئوتتۇرىغا قويماقتا، ئەمما ئۇلار بۇ يولدىن ئاللىبۇرۇن ئۆتۈپ بولدى، دەپ قارايمەن.»
ماقالىنى تولۇق ئوقۇڭ: https://www.rfa.org/uyghur/xewerler/deepseek-cheklesh-qanun-layihe-02122025160525.html